ନୂଆଦିଲ୍ଲୀ: ଚୀନ୍ର ବୈଦେଶିକ ନୀତି ସବୁବେଳେ ଭାରତ ପାଇଁ ଅପ୍ରତ୍ୟାଶିତ ଏବଂ ରହସ୍ୟମୟ ହୋଇ ରହି ଆସିଛି। ନିକଟରେ ପ୍ରକାଶିତ ରିପୋର୍ଟ ଅନୁଯାୟୀ, ଭୁଟାନର ଷ୍ଟ୍ରାଟେଜିକ୍ ଅଞ୍ଚଳ ଡୋକଲାମ ମାଳଭୂମିରୁ ଚୀନ୍ ସୈନ୍ୟ ପ୍ରତ୍ୟାହାରର ସାତ ବର୍ଷ ପରେ ବେଜିଂ ଏହି ଅଞ୍ଚଳରେ ୨୨ ଟି ଗାଁ ଏବଂ ବସ୍ତି ନିର୍ମାଣ କରିଛି। ଏହି ଖବର ଦିଲ୍ଲୀରେ ଚୀନ୍ ବ୍ୟାପାରର ପର୍ଯ୍ୟବେକ୍ଷକଙ୍କ ମଧ୍ୟରେ ଚିନ୍ତା ବଢ଼ାଇଛି।
୨୦୧୭ ରେ, ଭାରତ, ଭୁଟାନ ଏବଂ ଚୀନ୍ ମଧ୍ୟରେ ଟ୍ରାଇ-ଜଙ୍କସନ ନିକଟରେ ଅବସ୍ଥିତ ଡୋକଲାମରେ ଭାରତୀୟ ଏବଂ ଚୀନ୍ ସୈନ୍ୟଙ୍କ ମଧ୍ୟରେ ୭୩ଦିନିଆ ବିବାଦ ଲାଗି ରହିଥିଲା। ସେଠାରେ ଏକ ରାସ୍ତା ନିର୍ମାଣ ପାଇଁ ଚୀନ୍ର ଉଦ୍ୟମକୁ ନେଇ ଭାରତ ବିରୋଧ କରିଥିଲା। ଏହାର କାରଣ ଏହା ଥିଲା ଯେ ଚୀନ୍ ସିଲିଗୁଡ଼ି କରିଡରର ରଣନୈତିକ ଦୁର୍ବଳତା ବଢ଼ାଇପାରେ। ଏହା ଭାରତର ମଧ୍ୟପ୍ରଦେଶ ଏବଂ ଉତ୍ତର-ପୂର୍ବ ରାଜ୍ୟ ମଧ୍ୟରେ ଏକ ସଂକୀର୍ଣ୍ଣ ସ୍ଥଳ ମାର୍ଗ।
ଯଦିଓ ସୈନ୍ୟ ପ୍ରତ୍ୟାହାର ସହିତ ସୀମା ବିବାଦ ସମାପ୍ତ ହୋଇଛି, ତିବ୍ଦତୀୟ ବିଶ୍ଳେଷଣକାରୀଙ୍କ ନେଟୱାର୍କ ‘ଟକୁର୍ଇଜ୍ ରୁଫ୍ ‘ ଦ୍ୱାରା ପ୍ରକାଶିତ ଅକ୍ଟୋବର ୨୦୨୪ରିପୋର୍ଟ ଅନୁସାରେ ଡୋକଲାମ ନିକଟରେ ଚୀନ୍ର ନିର୍ମାଣ କାର୍ଯ୍ୟକଳାପରେ ବୃଦ୍ଧି ଘଟିଛି। ଉଲ୍ଲେଖଯୋଗ୍ୟ, ଭୁଟାନ ମାର୍ଚ୍ଚ୨୦୨୩ରେ ସୂଚାଇ ଦେଇଥିଲା ଯେ, ଏହା ଚୀନ୍ ସହିତ ଅଞ୍ଚଳ ବିନିମୟ ସହ ଏକ ଚୁକ୍ତିନାମା କରିବାକୁ ଯାଉଛି।
ମାସକ ପରେ, ଭୁଟାନ-ଚୀନ୍ ସୀମାରେ ମିଳିତ ବୈଷୟିକ କମିଟିର ଦାୟିତ୍ବ ଏବଂ କାର୍ଯ୍ୟ ବିଷୟରେ ବର୍ଣ୍ଣନା କରି ଡେଲିମିଟେସନ୍ ଏବଂ ଡିମାର୍କେସନ୍ ଉପରେ ଦୁଇ ପକ୍ଷ ଏକ ସହଯୋଗ ଚୁକ୍ତିନାମା ସ୍ୱାକ୍ଷର କରିଥିବା ଜଣାଯାଇଛି।
କାଗଜପତ୍ରରେ, ଭୁଟାନ ଭାରତର ସମ୍ମତି ବିନା ଡୋକଲାମ ନିକଟବର୍ତ୍ତୀ ଅଞ୍ଚଳ ଛାଡିପାରିବ ନାହିଁ କାରଣ ୨୦୦୭ ଭାରତ-ଭୁଟାନ ଶାନ୍ତି ଚୁକ୍ତିରେ ଭାରତର ସୁରକ୍ଷା ଚିନ୍ତାଧାରାକୁ ସମ୍ମାନ ଦେବା ଆବଶ୍ୟକ। ଏହା ଭାରତ ଆଗରେ ଅନେକ ପ୍ରଶ୍ନ ସୃଷ୍ଟି କରିଛି। -ଚୀନ୍ ଭୁଟାନକୁ ଭାରତୀୟ ସୀମା ନିକଟବର୍ତ୍ତୀ ଅଞ୍ଚଳ ଛାଡିବାକୁ ବାଧ୍ୟ କରିଥିବା ସନ୍ଦେହ କରାଯାଉଛି।
ଭୁଟାନ ପ୍ରଧାନମନ୍ତ୍ରୀଙ୍କ ନିକଟରେ ଭାରତ ଗସ୍ତ ସମୟରେ ଚୀନ୍ ଦ୍ୱାରା ଡୋକଲାମ ନିକଟରେ ନିର୍ମାଣ କାର୍ଯ୍ୟ ବିଷୟରେ ଥିମ୍ଫୁ ନୂଆଦିଲ୍ଲୀକୁ ସୂଚନା ଦେଇଛି ନା ଲଜ୍ଜାଜନକ ଘଟଣାକୁ ଏଡ଼ାଇ ଦିଆଯିବା ପାଇଁଜାଣିଶୁଣି ପ୍ରକାଶ କରାଯାଇ ନାହିଁ ବୋଲି ମଧ୍ୟ ଆଶଙ୍କା ପ୍ରକାଶ ପାଇଛି। ଏହି ପ୍ରଶ୍ନଗୁଡିକ ଗୁରୁତ୍ୱପୂର୍ଣ୍ଣ କାରଣ ପୂର୍ବ ଲଦାଖରେ ଭାରତ ଏବଂ ଚୀନ୍ ସେମାନଙ୍କର ସୀମା ବିବାଦର ସମାଧାନ ପ୍ରକ୍ରିୟାରେ ଅଛନ୍ତି। ଏହା ଅନ୍ତର୍ଗତ ଜାତୀୟ ସୁରକ୍ଷା ପରାମର୍ଶଦାତା ଅଜିତ ଡୋଭାଲ ଏବଂ ବୈଦେଶିକ ମନ୍ତ୍ରୀ ୱାଙ୍ଗ ୟି ବେଜିଂରେ ଭେଟି ୧୮ଡିସେମ୍ବରରେ ଗୁରୁତ୍ୱପୂର୍ଣ୍ଣ ଆଲୋଚନା କରିଥିଲେ।
