ଆପଣଙ୍କ FIR ବା ଲିଖିତ ଅଭିଯୋଗ ପୋଲିସ ଗ୍ରହଣ କରିବାକୁ ବାଧ୍ୟ, ଜାଣନ୍ତୁ ଏପରି କିଛି ମୌଳିକ ଅଧିକାର ବିଷୟରେ

ଯେତେବେଳେ କିଛି ଅଘଟଣ ଘଟିଥାଏ ଆମେ ପୋଲିସ ପାଖକୁ ଯାଇଥାଉ ଏବଂ ନିଜର ଅଭିଯୋଗ ଲିଖିତ ରୂପରେ ଥାନାରେ ଜଣାଇଥାଉ । କୌଣସି ବି ଅପରାଧ ସହିତ ଜଡିତ ତଥ୍ୟ ପୋଲିସ ନିଜର ତାଲିକାରେ ଯୋଡିବାକୁ ଫାଷ୍ଟ ଇଂବେଷ୍ଟିଗେସନ ରିପୋଟ (FIR) କୁହାଯାଏ । ଏଫଆଇଆର ଏକ ଲିଖିତ ଅଭିଯୋଗ ହେଇଥାଏ, ଯାହାକୁ ଅଭିଯୋଗ ପରେ ପୋଲିସ ଅନୁକରଣ କରିଥାଏ । ଅଧିକାଂଶ ସମୟରେ ପୀଡିତଙ୍କ ଦ୍ଵାରା ଅଭିଯୋଗ ହୋଇଥାଏ । ଆପଣ ନିଜର କୌଣସି ଅଭିଯୋଗ ଲିଖିତ ବା ମୌଖିକ ରୂପରେ ଦାଖଲ କରିପାରିବେ ।

ଅନେକ ସମୟରେ ପୋଲିସ ଦ୍ଵାରା ଏଫଆଇଆର ଗ୍ରହଣ ନ କରାଯିବାର ଘଟଣା ସମୁଖକୁ ଆସିଛି । ଯଦି ଆପଣଙ୍କ ସମୁଖରେ ଏପରି ପରିସ୍ଥିତି ଉପୁଜୁଛି ତେବେ ଆପଣ କେଉଁ ପଦକ୍ଷେପ ଗ୍ରହଣ କରିବେ ଆଜି ଆମେ ଆପଣଙ୍କୁ ଅବଗତ କରାଇବୁ ।

FIR କେତେବେଳେ ଲେଖାଯାଏ ?

ଏଫଆଇଆର କେବଳ କାଗ୍ନିଜେବଲ କାର୍ଜ୍ୟାଳୟ (ଅର୍ଥାତ ଯେଉଁ ଠାରେ ପୋଲିସକୁ କୌଣସି ବ୍ୟକ୍ତିକୁ ଆରେଷ୍ଟ କରିବାକୁ କୌଣସି ୱାରେଣ୍ଟର ଆବଶ୍ୟକତା ନଥାଏ । ) ରେ ଦାଖଲ କରାଯାଇଥାଏ । ଆରୋପିକୁ ନିଜ ଅଧିନକୁ ନେଇ ଜେରା କରିବାର ଅଧିକାର ପୋଲିସ ପାଖରେ ରହିଥାଏ ।

ଏଫଆଇଆର କିପରି ଲେଖିବେ ?

– କୌଣସି ବ୍ୟକ୍ତି ସିଧା ସଳଖ ଭାବେ ଥାନାରେ ନିଜର ଅଭିଯୋଗ ଲିଖିତ ବା ମୌଖିକ ଭାବରେ ଦାଖଲ କରିପାରିବେ ।

– ପିସିଆର ସହିତ ଯୋଗାଯୋଗ କରି ମଧ୍ୟ ନିଜର ଅଭିଯୋଗ ଦାଖଲ କରାଯାଇପାରିବ ।

– ଅଭିଯୋଗ ଦାଖଲ ହେବା ମାତ୍ରେ ଥାନା ଅଧିକାରୀ ଏଏସଆଇ ଙ୍କୁ ଘଟନା ସ୍ଥଳକୁ ପଠାଇଥାନ୍ତି । ଏଏସଆଇ ସାକ୍ଷୀର ବୟାନ ନେଇଥାନ୍ତି । ଏହି ଛୋଟ ତଥ୍ୟକୁ ଆଧାର କରି ପୋଲିସ ଏଫଆଇଆର ପ୍ରସ୍ତୁତ କରିଥାନ୍ତି । ଏହି ପ୍ରକ୍ରିୟା କେବଳ ବଡ ବଡ ଅପରାଧ ପାଇଁ ଗ୍ରହଣ କରାଯାଇଥାଏ ।

ପୋଲିସ ଏଫଆଇଆର ନ ଲେଖିଲେ କଣ କରିବେ ?

– ଏଫଆଇଆର ଗ୍ରହଣ ନ କରିବା ଅଧିକାରୀ ଙ୍କ ବିରୋଧରେ କଠିନ କାର୍ଯ୍ୟାନୁଷ୍ଠାନ ଗ୍ରହଣ କରିବା ପାଇଁ ଦେଶର ସର୍ବୋଚ ନ୍ୟାୟାଳୟ ନିସ୍ପତି ନେଇଛନ୍ତି । ସର୍ବୋଚ ନ୍ୟାୟାଳୟ ଏହା ମଧ୍ୟ ନିର୍ଦେଶ ଦେଇଛନ୍ତି ଯେ ଏଫଆଇଆର ଦାଖଲ ଦେବାର ଏକ ସପ୍ତାହ ମଧ୍ୟରେ ଘଟଣାର ତଦାରଖ ସମ୍ପୂର୍ଣ ହେବା ଉଚିତ ।

– ଯଦି ପୋଲିସ ଆପଣଙ୍କର ଏଫଆଇଆର ଗ୍ରହଣ କରୁନାହାନ୍ତି ତେବେ ଆପଣ ଅନଲାଇନ ମାଧ୍ୟମରେ ନିଜର ଅଭିଯୋଗ ଦାଖଲ କରିପାରିବେ । ଏଥିପାଇଁ ଆପଣଙ୍କୁ ନିଜ ଅଞ୍ଚଳ ଥାନାର ୱେବସାଇଟ କୁ ଯିବାକୁ ପଡିବ । ଦିଲ୍ଲୀରେ ଇ-ଏଫଆଇଆର ଆପ ମାଧ୍ୟମରେ ନିଜର ଅଭିଯୋଗ ଦାଖଲ କରିପାରିବେ ।

– ଯଦି ଆପଣଙ୍କ ଅଭିଯୋଗ ପୋଲିସ ଗ୍ରହଣ କରୁନାହିଁ ତେବେ ଆପଣ ତାଙ୍କ ଉପରୋକ୍ତ ଅଧିକାରୀଙ୍କ ପାଖରେ ଅଭିଯୋଗ କରିପାରିବେ । ଯଦି ଆପଣ ଏଥିରେ ଅସଫଳ ହୁଅନ୍ତି ତେବେ ସିଆରପିସି ଧାରା ୧୫୬(ସି) ଅଧୀନରେ ଆପଣ ମେଟ୍ରୋପଲିଟିନ ମାଜିଷ୍ଟ୍ରେଟଙ୍କ ପାଖରେ ସେ ପୋଲିସ ଙ୍କ ବିରୁଦ୍ଧରେ ଅଭିଯୋଗ କରି ପାରିବେ । ଏପରି କରିବା ଦ୍ଵାରା ମାଜିଷ୍ଟ୍ରେଟ ଏଫଆଇଆର ଗ୍ରହଣ କରିବାକୁ ପୋଲିସକୁ ନିର୍ଦେଶ ଦ୍ଦେଇପାରନ୍ତି ।